Signalen Kindermishandeling

Signalen Kindermishandeling - Gezondheid

Signalen bij volwassen cliënten: Kindcheck

Bij de behandeling of begeleiding van volwassenen binnen de GGZ volwassenen ,Verslavingszorg of Opvang moet gekeken worden naar de opvoedingssituatie van de kinderen van de cliënt.Ook bij organisaties als JGZ, Wijkteams e.a moet de Kindcheck uitgevoerd worden daar waar volwassenen zorgelijke signalen laten zien. Zie ook gespreksvoering /intake als er kinderen betrokken zijn.

Om een goed overzicht te krijgen of er risico's zijn voor de kinderen, o.a veroorzaakt door de aandoening/ziekte/stoornis van de cliënt kunt u gebruik maken van de SIK lijst.

Signalen-en symptomenclusters bij kinderen onderverdeeld naar leeftijd en vorm van mishandeling.

Algemene opmerkingen:

Voorzichtigheid is geboden. Het opmerken van één of enkele signalen hoeft geen grond te zijn voor een vermoeden van kindermishandeling. Een andere oorzaak is ook mogelijk.

Wanneer een kind letsel vertoont, teken dit aan op de poptekening door een kruisje te zetten op de plaats op het lichaam waar het letsel te zien is.
Beschrijf aard, kleur, vorm en plaats van het letsel.
Deze gegevens zijn van belang voor een eventueel onderzoek naar kindermishandeling.

Overleg

Er wordt altijd overlegd over eventuele broertjes en zusjes.
Ook informatie over andere kinderen in het gezin wordt betrokken bij de afwegingen.

Seksueel misbruik bij kinderen met beperking

Kinderen, jongeren en volwassenen met een lichamelijke en of geestelijke beperking zijn extra kwetsbaar en uit onderzoek is gebleken dat zij meer kans lopen om seksueel misbruikt te worden door iemand uit de directe omgeving.

Het rapport dat in opdracht van het ministerie van VWS is gemaakt (2011) kun je hier vinden.

0-12 jaar

Aan geweld moet gedacht worden als
- het letsel een herkenbare vorm heeft bv de afdruk van een hand, vingers, tanden of een
riem.
- het letsel op een plaats wordt aangetroffen waar op basis van een ongeval geen
letsel verwacht wordt

- de anamnese geen of onvoldoende verklaring geeft voor vorm, grootte of localisatie van hetletsel (Bilo 1996)

Blauwe plekken, veel, vaak, op vreemde plaatsen
Fracturen, meer dan twee keer per jaar
Snij-krab-en bijtwonden.
Veel littekens
Veel school- of kinderopvangverzuim wegens “ziekte”
Afwijkende groei-of gewichtscurve
Angst of schrikreacties bij onverwacht lichamelijk contact
Kind komt steeds bij andere artsen/ziekenhuizen

Signalen van verbranding

Aan verbranding door mishandeling moet gedacht worden bij

- de plaats: handpalmen, voetzolen, enkels en polsen, genitalia, perineum, billen
- de begrenzing: vaker scherp begrensde laesie bij mishandeling dan bij verbranding door
ongeval, bv brandwonden door sigaretten zijn opvallend rond en scherp begrensd
- symmetrie; bij mishandeling vaker symmetrisch dan bij verbranding door ongeval
- anamnese: geen adequate verklaring
- wondverzorging: de wond is verwaarloosd

Slecht verzorgd uiterlijk, vale huid, dof haar
Bloedarmoede, veel infecties, vooral van de huid
Achterblijvende of rommelige groeicurve
Algehele retardatie ( taal, psychomotoriek)
Onbeweeglijkheid, trieste blik
Wantrouwen ten aanzien van volwassenen
Uitstraling van isolement
Te dik
Regelmatig buikpijn, hoofdpijn of flauwvallen
Niet zindelijk op de leeftijd dat het hoort
Groeiachterstand
Voedingsproblemen/Eetstoornissen
Oververmoeidheid/slaapproblemen
Vaak ziek
Achterblijven van motoriek

Allemansvriend(in) zijn
Veel rondhangen op school of in de klas
Veel aandacht vragen op negatieve wijze
Principiële niet-knuffelaars,of juist alsmaar wel knuffelen, op schoot willen
Zwerven, gappen, crimineel gedrag
Soms opvallend jong gezicht met toch ernstige blik

Seksueel misbruik

medische symptomen:

Geslachtsziekten, seropositiviteit
Psychosomatische klachten, met name buikpijn
Menstruatieklachten
Preoccupatie met maagdenvlies (zowel bij allochtone als autochtone meisjes)
Braken, plassen of poepen in bed
Broekpoepen
Recidiverende urineweginfecties of fluor vaginalis met infecties (zich ook uitend in sterke preoccupaties en poetspartijen van de moeder in de genitaalstreek van het kind op grond van verdenking van of angst voor seksueel misbruik)
Letsel in of rond de vagina en anus
Uitslag rond de mond (door pijpen of likken)
Rode, schrale huid bij bilspleet en tussen bovenbenen door dry intercourse
Grote gedefloreerde vaginaopening (signaal moet worden vastgesteld door kinderarts en niet door JGZ)
Angst voor rugligging op onderzoeksbank, spastische reactie of juist schaamteloze expositie van genitaal gebied
Pijn en blauwe plekken op bovenbenen

Seksueel misbruik peuters/kleuters

Houterige motoriek, onderlichaam op slot
Contactangst en –afweer
Zich niet uit willen kleden
Erotiserend gedrag
Klampers (bv. Veel (lichamelijk) contact zoeken met andere volwassenen) of juist afstandelijk
Slaapproblemen, bang in het donker
Secundair onzindelijk
Chronisch buikpijn
Bang voor mannen
Apathisch, terugtrekken in fantasie
Masturberen,’ rijen’ en ‘hangen’

Seksueel misbruik van meisjes in de schoolleeftijd

Dalende leerprestaties
Gedragsproblemen- meestal teruggetrokken, later meer acting out
Slaapgebrek
Veel schoolverzuim
Grote kennis van seksuele zaken of een preoccupatie daarmee
Vroegrijp, erotiserend, wervend gedrag
Veel vage klachten, bang om ongesteld te worden, vragen om de pil
Anorexia, bulimia met vetzucht (zichzelf onaantrekkelijk maken)

Seksueel misbruik van jongens

(komt meestal voor bij affectief verwaarloosde jongetjes op lagere schoolleeftijd)

Timide, kwetsbare jongens, mietje, pispaal
Depressief of agressief, angst voor controleverlies
Wantrouwend
Overcompenserend ‘Rambo’- gedrag, neiging tot uit de hand lopende seksuele spelletjes met jongere kinderen
Identiteitsproblemen (ben ik hetero, homo, bi of niets)
Sterke gevoelens van machteloosheid
Alcohol- en/of druggebruik, acting out
Suïcidepogingen
Sterke angst voor AIDS of andere geslachtsziekten, veel vragen hierover
Beschikking over veel geld of onverklaarbare, dure cadeaus
Brandstichten

Extra signalen 0-4 jaar

Kind is bang voor de ouder
Lichaam stijf houden bij optillen
Angstig bij het verschonen
Driftbuien
Vertraagde spraak/taalontwikkeling (cave mutisme, angst, verwaarlozing, hersenschade)

Signalen grensoverschrijdend gedrag bij kinderen onderling

Lichamelijke mishandeling /verwaarlozing /seksueel misbruik
Zie 0-12 jaar

Extra voor deze leeftijd

Extra signalen bij meisjes met betrekking tot loverboys

Vermoeid en vermagerd
Stemmingswisselingen
Seksueel wervend gekleed
Automutilatie
Ineens veel geld en dure spullen
Verschillend gedrag vertonen in verschillende situaties
Steeds minder binding met thuis; veel op straat
Veel problemen thuis
Andere meisjes werven voor prostitutie of escortservice
Tatoeages (met een mannennaam)
Drugsgebruik
Schoolverzuim/spijbelen
Sporen van lichamelijk geweld

Zie ook: Signalenkaart meldcode loverboys

Signalen van kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld

(zie ook stap: Signalen specifiek voor huiselijk geweld)

Bang, gevoelens van onveiligheid
Teruggetrokken gedrag
Buikpijn, enuresis, encopresis
Weglopen, spijbelen (verzuim!)
Agressief, grenzenloos, wraakgevoelens, verbitterd
Wantrouwend t.o.v. volwassenen
Gebrek aan zelfvertrouwen, gepest, machteloos
Negatief zelfbeeld
Geen respect voor volwassenen
Ontwikkelingachterstand->leerprestaties->motivatie-> drop out
PTSS, internaliserend cq externaliserend
Hyperalert-> slaapgebrek, nachtmerries
Laat op straat
Isolement (gezinsgeheim)-> mutisme
Parentificatie
Mishandeling (40% van de kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld wordt zelf ook mishandeld)

Voorzichtigheid is geboden. Het opmerken van één of enkele signalen hoeft geen grond te zijn voor een vermoeden van kindermishandeling. Een andere oorzaak is ook mogelijk.